Wojciech Korfanty – patronem 2023 r.

Wojciech Korfanty został ogłoszony przez Sejm RP patronem roku 2023. W tym roku przypada 150 rocznica urodzin i 84 rocznica jego śmierci. Wojciech Korfanty – był wybitnym śląskim politykiem, myślicielem społecznym i publicystą zaangażowanym w walkę o przyłączenie Śląska do Polski. Wojciech Korfanty, właściwie Adalbert Korfanty przyszedł na świat 20 kwietnia 1873 r. w Sadzawkach na Śląsku w górniczej rodzinie Karoliny i Józefa Korfantych. Był wychowany w duchu patriotyzmu lokalnego. Miał dwóch braci. Uczył się w szkole w Siemianowicach, a następnie w Gimnazjum Królewskim w Katowicach. Już w młodości chętnie angażował się w działalność na rzecz krzewienia polskości i ludowości. Maturę zdał w 1895 r. Kontynuował edukację na Politechnice w Charlottenburgu, a następnie na Królewskim Uniwersytecie we Wrocławiu. Wybrał filozofię. W czasie studiów zapisał się do Towarzystwa Akademików Górnoślązaków. Aby móc kontynuować studia, pracował, jako korepetytor. W Katowicach pozostał do 1901 r., kiedy to przeniósł się do Berlina. Tam skończył studia. Po studiach wybrano go na prezesa Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Katowicach. Zapisał się również do Ligi Narodowej. Za swoją działalność w dzienniku „Górnoślązak” został aresztowany i stanął przed sądem. Skazano go na cztery miesiące pozbawienia wolności. Spędził je w więzieniu we Wronkach. W późniejszych latach był zaangażowany w powstawanie pisma „Polak” , które było wydawane w Katowicach. Został jego redaktorem naczelnym. Brał aktywny udział w powołaniu Polskiego Towarzystwa Demokratycznego w Poznaniu w 1909 r. W latach 1903-1912 i 1918 był posłem do Reichstagu, czyli ówczesnego parlamentu Republiki Weimarskiej i III Rzeszy oraz pruskiego Landtagu (w latach 1903-1918). Należał tam do Koła Polskiego. Był zwolennikiem oderwaniem od Cesarstwa Niemieckiego Śląska, Wielkopolski i części Pomorza. Aby zamanifestować swoje poglądy odszedł z parlamentu 25 października 1918 r. W czasie plebiscytu na Górnym Śląsku (czerwiec 1919 r.) mocno nakłaniał Ślązaków, aby głosowali za przyłączeniem do Polski. Kiedy plebiscyt zakończył się niekorzystnym dla Polski wynikiem (za przynależnością do Polski głosowało nieco ponad 40% ludzi), Korfanty zdecydował się na organizację II powstania śląskiego. Mimo, że nie wierzył w powodzenie ruchu, stanął na jego czele. Powstanie było zorganizowaną odpowiedzią na działania niemieckie, które miały doprowadzić do negatywnego wyniku plebiscytu. Powstanie rozpoczęło się w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r. potrwało do 25 sierpnia. Zakończyła je decyzja Korfantego. Po jego zakończeniu policję niemiecką, która przebywała na terenach objętych plebiscytem, zastąpiła straż złożona z Polaków i Niemców.  W nocy z 2 na 3 maja wybuchło III Powstanie Śląskie. Powstanie było odpowiedzią niezadowolonych obywateli na wyniki plebiscytu. W jego wyniku zapadła decyzja o podziale Śląska – 29 % terenu przyłączono do Polski. Powstanie zakończyło się 5 lipca. Korfanty opuścił Górny Śląsk w lipcu 1921 r. W powojennej Polsce był posłem w latach 1922-1930, był doradcą Wincentego Witosa i wicepremierem w jego rządzie (1923 r.). Należał do Chrześcijańskiej Demokracji. W Sejmie toczył spór z Antonim Langerem, wzajemnie oskarżali się i stawali przed Sądem Marszałkowskim. Korfanty wydał nawet broszurę Odezwa do ludu śląskiego, w której tłumaczył się ze stawianych mu zarzutów. Korfanty był również posłem w Sejmie Śląskim. Zaraz po jego rozwiązaniu trafił on do twierdzy brzeskiej (26 września 1930 r.). W więźniu poddawano go torturom. Po wyjściu z aresztu wrócił na Śląsk. Powrócił do funkcji posła, zasiadał również w Sejmie RP III kadencji. W 1935 r. wyemigrował do Pragi. Jego decyzja była spowodowana obawą przed kolejnymi aresztowaniami i represjami. Do ojczyzny nie udało mu się przyjechać nawet na pogrzeb syna. Nie uzyskał zgody na wjazd. Z czasem przeniósł się najpierw do Niemiec, a później do Francji. Tam bez przerwy działał na rzecz Polski. Do ojczyzny powrócił dopiero w kwietniu 1939 r. Wtedy III Rzesza wystosowała układ o nieagresji wobec Polski. Od razu po powrocie został aresztowany. Na Pawiaku spędził 3 miesiące. Zwolniono go dopiero 20 lipca 1939 r. najprawdopodobniej ze względu na jego pogarszający się stan zdrowia. Po wyjściu z aresztu trafił do szpitala św. Józefa w Warszawie. Tam zmarł 17 sierpnia 1939 r. Pochowano go na Cmentarzu przy ul. Francuskiej w Katowicach. 

„Zawsze wierzył w Polskę, dla której poświęcił całe swoje życie”