Zygmunt Fortunat Miłkowski patron 2024 roku
W 2024 r. minie 200 lat od urodzin Zygmunta Fortunata Miłkowskiego, znanego pod pseudonimami: Teodor Tomasz Jeż, także Władysław Bonar, Z.F.M., Fortunat Metko. Urodził się 23 marca 1824 roku w Saracei na Podolu, a zmarł 11 stycznia 1915 roku w Lozannie. Był polskim pisarzem, publicystą, powstańcem styczniowym, współzałożycielem Ligi Polskiej i politykiem niepodległościowym. Jego życiorys jest pełen fascynujących wydarzeń: Miłkowski był uczniem szkół w Niemirowie, gdzie w 1838 roku zawiązał nielegalną konspirację uczniowską. Ukończył Liceum Richelieu’ego w Odessie (1846) i studiował matematykę na uniwersytecie w Kijowie (1847–1848), gdzie zorganizował tajną organizację patriotyczną wśród polskich studentów. Po wybuchu Wiosny Ludów przedostał się na Węgry i walczył w Legionie Polskim dowodzonym przez gen. Józefa Wysockiego. W latach 1850–1858 przebywał na emigracji w Anglii, pracując jako robotnik w warsztacie obić papierowych. Należał do londyńskiej sekcji Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (TDP) i współpracował z Aleksandrem Hercenem i Giuseppe Mazzinim. W 1858 roku zrezygnował z członkostwa w Centralizacji TDP i wszedł do komitetu Seweryna Elżanowskiego. Walczył w Powstaniu Styczniowym, a po jego upadku przebywał i działał we Francji, a następnie w Szwajcarii. W opublikowanym w 1887 r. tekście „Rzecz o obronie czynnej i o skarbie narodowym", ostrej krytyce poddał bierną obronę i politykę ugody z zaborcami, postulując przygotowywanie się do walki zbrojnej i gromadzenie w tym celu niezbędnych środków – skarbu narodowego. Był współtwórcą założonej w Zurychu tajnej organizacji Liga Polska, której program zakładał odbudowę Polski jako demokratycznej republiki. Po przejęciu władzy w organizacji przez narodowych demokratów z Romanem Dmowskim na czele i przekształceniu w Ligę Narodową. Miłkowski był jednym z najpłodniejszych pisarzy polskich. Napisał 80 powieści, w których opisywał życie Polaków i Ukraińców na terenie Rusi, XIX-wieczne wojny i powstania narodowe, dokumentował etnografię epoki oraz relacje etniczne i społeczne szlachty i chłopów, sagi rodzinne, a także był twórcą obszernej publicystyki społeczno-polityczne. Zygmunt Fortunat Miłkowski pozostaje ważną postacią w historii Polski, a jego wkład w walkę o niepodległość jest niezapomniany .
Najważniejsze dzieła literackie Zygmunta Fortunata Miłkowskiego obejmują:
“Wspomnienia z podróży po Europie”: To fascynująca relacja z podróży po różnych krajach europejskich, w której Miłkowski dzieli się swoimi obserwacjami, refleksjami i doświadczeniami.
“Pamiętnik z czasów powstania styczniowego”: W tym pamiętniku Miłkowski opisuje wydarzenia związane z powstaniem styczniowym w Polsce, ukazując dramatyczne momenty walki o niepodległość.
“Korespondencja”: Miłkowski prowadził bogatą korespondencję z innymi działaczami niepodległościowymi, a jego listy stanowią ważne źródło historyczne.
“Ukraińskie opowiadania”: Zbiór opowiadań, w których Miłkowski ukazuje życie i kulturę na Ukrainie.
“Dziennik”: Jego osobisty dziennik, w którym zapisywał swoje myśli, obserwacje i wydarzenia z życia codziennego.
Zygmunt Fortunat Miłkowski pozostaje ważnym pisarzem i działaczem, którego prace przyczyniły się do zachowania polskiej tożsamości i walki o niepodległość .
Zdjęcie okładki pochodzi od wydawcy
